Groen licht voor het openen van toetredingsonderhandelingen
Op 14 december 2023 zijn de EU-leiders overeengekomen om toetredingsonderhandelingen met Oekraïne te openen. Zij hebben opnieuw uitgesproken dat zij vastbesloten zijn het land en zijn bevolking te blijven steunen, zolang dat nodig is.
De EU-leiders hebben de Raad van de EU verzocht het onderhandelingskader goed te keuren zodra Oekraïne de desbetreffende hervormingsmaatregelen in de aanbevelingen van de Commissie van 8 november 2023 heeft voltooid.
Alle Oekraïners die strijden voor een betere toekomst hebben hun blik op Europa gericht. En samen kunnen we deze strijd winnen. Samen kunnen we onze Unie voltooien. Samen kunnen we Oekraïne in ons gemeenschappelijke Europese huis onderbrengen. Dit is de droom van de Oekraïense helden en de Oekraïense martelaars. En het is ook onze droom. Samen zijn we Europa.
Streven naar toetreding tot de EU
Oekraïne heeft eind februari 2022 het EU-lidmaatschap aangevraagd, slechts enkele dagen nadat Rusland zijn grootschalige, niet-uitgelokte en ongerechtvaardigde agressie begon. De Commissie heeft haar advies over de aanvraag in juni 2022 uitgebracht, en Oekraïne heeft diezelfde maand de status van kandidaat-lidstaat van de EU gekregen. Alle EU-landen stond achter dit besluit.
In Oekraïne heeft dit besluit een krachtige hervormingsdynamiek op gang gebracht, waar de Oekraïense bevolking pal achter stond.
Oekraïne heeft vooruitgang geboekt op verschillende belangrijke gebieden, waaronder:
hervorming van het rechtsstelsel
inperking van de invloed van de oligarchen
bestrijding van het witwassen van geld
hervorming van de gerechtelijke bestuursorganen
bescherming van de rechten van nationale minderheden
Het land heeft ook aangetoond dat het in staat is indrukwekkende vooruitgang te boeken bij de aanpassing aan het EU-acquis, zelfs in oorlogstijd.
Door middel van gedeelde waarden, democratische beginselen en inzet voor welvaart zal Oekraïne bijdragen tot de vooruitgang van de Europese Unie en de weg uitstippelen naar een meer geïntegreerd en onderling verbonden continent.
Stappen naar toetreding – een solide basis voor een harmonieus partnerschap
De associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraïne, waaronder de diepe en brede vrijhandelsruimte (DCFTA), die sinds 2017 van kracht is, en het besluit van de EU om Oekraïne in 2022 de status van kandidaat-lidstaat te verlenen, waren enkele van de cruciale stappen op de weg van Oekraïne naar verdere integratie in de EU. Oekraïne en zijn burgers hebben blijk gegeven van hun gehechtheid aan democratische waarden, economische ontwikkeling en het aanhalen van hun banden met de EU.
De eerste resultaten van dit partnerschap zijn al zichtbaar. Zo nemen Oekraïense wetenschappers en burgers via Horizon Europa en Erasmus deel aan belangrijke EU-programma’s voor onderzoek, innovatie en onderwijs. Oekraïne heeft zich ook aangesloten bij het programma voor de eengemaakte markt en de Connecting Europe Facility.
Ondanks de Russische aanvalsoorlog en de problemen waarmee Oekraïne momenteel wordt geconfronteerd, is het land begonnen aan een reis die zowel Oekraïners als Europeanen aanzienlijke voordelen biedt.
Oekraïne heeft historische en culturele banden met Europa en streeft naar de politieke en economische stabiliteit die de EU-lidstaten genieten. Het land is een volwaardige presidentieel-parlementaire democratie en beschikt over een goed functionerend openbaar bestuur dat tijdens de oorlog operationeel is gebleven. Er is een actief maatschappelijk middenveld en het kiesstelsel is eerlijk en vrij.
Oekraïne heeft al belangrijke stappen gezet om een functionerende markteconomie te worden. Dit is van cruciaal belang, omdat Oekraïne in staat moet zijn te integreren in de eengemaakte EU-markt. De EU heeft aan haar kant ook al gewerkt aan de verdere integratie van Oekraïne, bijvoorbeeld in de sectoren vervoer en energie.
EU-bijstand aan Oekraïne
De EU heeft Oekraïne aanzienlijke financiële bijstand verleend. Sinds het begin van de Russische aanvalsoorlog in 2022 hebben de EU, haar lidstaten en financiële instellingen bijna 98 miljard euro vrijgemaakt voor steun aan Oekraïne en zijn bevolking.
Dit omvat 47,9 miljard euro voor de totale economische, sociale en financiële veerkracht van Oekraïne in de vorm van macrofinanciële noodhulp, begrotingssteun, noodhulp, crisisrespons en humanitaire hulp. Daarnaast is ongeveer 33,1 miljard euro aan militaire bijstand vrijgemaakt, waarvan 11,1 miljard euro in het kader van de Europese Vredesfaciliteit. Er is 17 miljard euro beschikbaar gesteld om de EU-lidstaten te helpen tegemoet te komen aan de behoeften van Oekraïners die de oorlog ontvluchten.
Tijdlijn
- 14 december 2023
De Europese Raad besluit toetredingsonderhandelingen met Oekraïne te openen
- 8 november 2023
De Commissie beveelt de Raad aan toetredingsonderhandelingen met Oekraïne te openen.
- 23 juni 2022
De Europese Raad erkent het Europese perspectief en kent Oekraïne de status van kandidaat-lidstaat toe.
- 17 juni 2022
De Commissie brengt advies uit over de Oekraïense aanvraag om EU-lidmaatschap.
- 28 februari 2022
Oekraïne vraagt het EU-lidmaatschap aan.